Không ai biết quê quán và gốc gác Sư thế nào. Chỉ biết Sư với hình thức cư sĩ mắc bệnh ghẻ lở, đến lễ Tổ Huệ Khả xin sám tội, nhân đó được ngộ đạo.

Được Tổ cho thọ giới Cụ túc tại chùa Quang Phước, nhằm niên hiệu Thiên Bình thứ 2 (536 TL) nhà Bắc Tề ngày 18 tháng 3. Sư theo hầu hạ Tổ được 2 năm, Tổ truyền kệ và y bát bảo phải đi phương xa ẩn tránh kẻo có nạn. Sư đến ở ẩn nơi núi Hoàn Công thuộc Thư Châu.

Đời Châu Võ Đế ra lệnh diệt Phật pháp (561 TL), Sư sang ở núi Tư Không huyện Thái Hồ. Sư thường đổi dời, ít khi ở lâu một chỗ, nên hơn 10 năm mà không ai biết tông tích. Thời gian Sư ở núi Tư Không, có một vị sư người Ấn tên Tỳ-ni-đa-lưu-chi sang Trung Hoa cầu pháp. Gặp sư, Tỳ-ni-đa-lưu-chi hết lòng kính mộ, xin làm đệ tử. Sư truyền tâm ấn và khuyên qua phương Nam tiếp độ chúng sanh.

Đời nhà Tùy khoảng niên hiệu Khai Hoàng, có Sa-di hiệu Đạo Tín được 14 tuổi đến lễ Sư thưa:

– Xin Hòa thượng từ bi ban cho con pháp môn giải thoát.

Sư hỏi: – Ai trói buộc ngươi ?

– Không ai trói buộc.

– Đã không trói buộc, đâu cần cầu giải thoát.

Đạo Tín nghe liền đại ngộ.

Từ đây, Đạo Tín theo hầu hạ Sư suốt 9 năm.

Sau Đạo Tín đến Kiết Châu thọ giới, rồi trở lại hầu thầy rất cần mẫn. Sư thường dùng lý huyền diệu gạn hỏi, biết Đạo Tín cơ duyên đã thuần thục, bèn truyền y pháp cho Ngài. Sư bảo:

– Đại pháp nhãn tạng của Như Lai, nay ta trao lại cho ngươi cùng với y bát. Ngươi gắng gìn giữ. Nghe ta nói kệ:

Hoa chủng tuy nhân địa,
Tùng địa chủng hoa sanh.
Nhược vô nhân hạ chủng,
Hoa địa tận vô sanh.

Dịch:

Giống hoa tuy nhân đất,
Từ đất giống hoa sanh.
Nếu không người gieo giống,
Hoa, đất trọn không sanh.

Sư dạy tiếp:

– Xưa Tổ Huệ Khả trao pháp cho ta rồi, Ngài đến Nghiệp Đô hoằng hóa hơn 30 năm mới thị tịch. Nay đã có người thừa kế cho ta thì việc của ta đã xong, còn ở đây làm gì!

Sư đến núi La Phù ngao du 2 năm. Sư lại trở về Thư Châu, ngụ tại chùa Sơn Cốc. Dân chúng ở đây nghe Sư đến đều vui mừng, tấp nập kéo đến thừa sự cúng dường.

Sư đăng tòa thuyết pháp cho tứ chúng nghe. Thuyết xong, Sư đứng ngay thẳng dưới cây đại thọ chắp tay thị tịch, nhằm ngày rằm tháng 10 năm Bính Dần, niên hiệu Đại Nghiệp thứ 2 (602 TL) nhà Tùy.

Sư có trước tác bài “Tín tâm minh”, là một tác phẩm trọng yếu của Thiền tông, hiện còn lưu hành.

Vua Huyền Tông đời Đường truy phong hiệu là Giám Trí Thiền sư.

∗ PHẦN PHỤ

Đời Đường niên hiệu Thiên Bảo (742 TL), có quan Doãn huyện Hà Nam tên Lý Thường đến khai mộ Sư, thỉnh thi hài làm lễ trà tỳ. Ông thu xá-lợi xây tháp thờ, một phần tặng Thiền sư Thần Hội ở chùa Hà Trạch, một phần luôn mang theo mình.