Lìa Danh lìa Tướng
Dứt bặt cả hai.

Mặt thật xưa nay trả lại ta.
Chỗ thân chưa có, một vầng trăng.

Bài tụng ở kinh Phật:

Chư Phật in như gương tròn lớn,
Thân ta giống hệt ngọc ma-ni.
Pháp thân chư Phật vào thân ta,
Thân ta thường vào thân chư Phật.

Âm:

Nhân ngưu bất kiến yểu vô tung,
Minh nguyệt quang hàm vạn tượng không.
Nhược vấn kỳ trung đoan đích ý,
Dã hoa phương thảo tự tùng tùng.

Tạm dịch:

Người trâu chẳng thấy bặt hình tung,
Trăng sáng bao gồm vạn tượng không.
Ý tột trong kia cần hỏi đến,
Cỏ thơm hoa dại tự um tùm.

Giải thích:

– Tâm và pháp cùng quên cùng bặt.

– Linh diệu sáng ngời dứt đối đãi, thể chiếu soi không nương tựa.

– Ý tột này đồng đạo mới rõ biết.

– Chứng nhập cảnh giới không thể nghĩ bàn.

Giải riêng:

Rõ suốt năm ấm, ba độc nên nói: “Người trâu chẳng thấy bặt hình tung.” Người và trâu đều chẳng thấy, chính là lúc trăng sáng, nên nói: “Trăng sáng bao gồm vạn tượng không.” Trong tánh tịch diệt này, chẳng ở trên lời nói biện luận đến được, cần phải thân chứng mới được, cũng không thể dùng tình thức đo lường tới, nên nói: “ý tột trong kia”. Người xưa bảo: “mây tan nước trôi chảy, lặng lẽ trời đất không”, nên nói: “Cỏ thơm hoa dại tự um tùm.”

Luận rằng:

Đây chính là cảnh giới Viên giác, thầm hợp chân thể một vị không tịch. Một tin tức này, giả sử ngàn vị Thánh ra đời, lại đầy đủ biện tài vô ngại cũng nói chẳng đến được. Buông ra một lối đi, lại nhằm trong cửa dựng lập giáo hóa; tạm nương lời nói hội lấy, thì gắng gượng mà nói đó. Đây là cảnh giới bậc đại nhân Văn-thù, Phổ Hiền, tất cả chúng sanh dù ở trong đó mà chẳng tự hay biết, những người Tiểu thừa cũng chẳng hay đến được. Cảnh giới này chẳng Thánh chẳng phàm, cũng khó có thể thấy, nhưng chỉ ở trước mắt: núi cao biển rộng, bách ngắn tùng dài, cỏ thơm hoa dại, liễu biếc đào hồng, oanh ngâm nhạn hót… Suy theo đó thì, muôn tượng sum la, chạm mắt gặp duyên, thế giới núi sông đều đồng một thể, trọn không phải vật gì khác.

Như Hòa thượng Khuê Phong nói: “Nhạt nhẽo rỗng lặng, nhiệm mầu tinh túy, chói rực sáng ngời, không đi không đến, thầm hợp ba mé, chẳng trong chẳng ngoài, rỗng suốt cả mười phương, chẳng diệt chẳng sanh, bốn núi há có thể hại? Lìa danh lìa tướng, năm màu sao có thể che mờ?” Nên thể này là Phật tánh sẵn có của tất cả chúng sanh, là cội nguồn phát khởi của tất cả thế giới. Bởi vậy, công phu của người học đã đến địa vị tột mức này thì, một phen được là được mãi, một phen chứng là chứng mãi. Nên gọi đó là “tâm không được đậu” thấy suốt mặt thật trước khi cha mẹ chưa sanh. Đến chỗ đại an lạc này, làm một việc vô vi vô sự này, chính là bậc đạo nhân chân thật xuất cách. Nên nói: Việc tham học một đời đã xong.

Bốn câu tụng “dứt bặt cả hai” này, ý đại khái như trên. Hàng hậu tiến phải biết rõ.