Tư tưởng Thiền là bao gồm tất cả những thuyết thanh tịnh, tốt đẹp trong nhân gian, như: Không linh (rỗng rang mà linh diệu), khoáng đạt, rộng rãi, sáng tỏ v.v…

Cách sống Thiền là các phương thức an tâm, như: Tích cực, tự tại, giản đơn, thích nghi với cuộc sống v.v…

Đạo lý Thiền là dạy người trước tiên phải học buông bỏ những gông cùm của tự ngã, như: Tự tư, tự khi, tự oán, tự mạn v.v… mới có thể tùy ý bay lượn trên biển rộng trời cao.

Phương pháp tu tập Thiền là dạy người trước tiên phải luyện tập nhận biết tự ngã, khẳng định tự ngã, sau đó bóp nát tự ngã thì cảnh ngộ mới hiện ở trước mắt.

Mục đích Thiền là dạy người học cách biến cõi địa ngục tám khổ nơi thế giới hiện thực này thành hồ sen bảy báu nơi quốc độ thanh lương; tập chuyển ba nghiệp thân khẩu ý tổn mình hại người thành lòng từ bi và trí tuệ lợi mình ích người.

Quyển sách này không phải là Thiền, tôi chỉ hy vọng mượn nó để thổ lộ chút ít thông tin liên quan đến Thiền cho độc giả mà thôi.

Trước khi quyển sách này ra đời, tôi đã từng xuất bản hai quyển Thiền khác. Đó là quyển Đời Sống Thiền, được tuyển chọn và chỉnh sửa từ 25 bài giảng nói về tu Thiền, xuất bản tháng 12 năm 1984, và quyển Niêm Hoa Vi Tiếu, tuyển chọn 24 bài giảng tiếp theo, xuất bản tháng 12 năm 1986. Năm nay là năm 1991, hơn 4 năm nay, tuy tôi vẫn giảng dạy tại Thiền Tọa Hội ở Nông Thiền Tự, nhưng bài giảng được chỉnh lý thành sách thì không nhiều. Vì tôi đang viết quyển “Phật Học Quần Nghi” đăng tải liên tục trên nguyệt san Nhân Sinh. Hơn 1 năm rưởi nay, một là vì tôi không thể để nguyệt san Nhân Sinh thiếu bản cảo, hai là tôi không đủ thời gian để chỉnh lý các bài giảng, nên sách Thiền ra đời không nhiều.

Nhưng ở Newyork, tại Nhà xuất bản Pháp Cổ, tôi đã xuất bản các quyển Thiền sau: Tâm Phật (Getting the Buddha Mind) (1982), Thi Kệ Khai Ngộ (The Poetry of Enlightenment) (1987), Tín Tâm Minh (Faith in Mind:a gide to Ch’án practice) (1987), Tranh Chăn Trâu Của Ma-căn-loan (Ox Herding at Morgan’s Bay) (1988), Bảo Cảnh Vô Cảnh (The Infinite Mirror) (1990), Kiếm Trí Tuệ (The Sword of Wisdom) (1990). Đồng thời, Nhà xuất bản Đông Sơ của Đài Loan cũng xuất bản các tác phẩm này. Tám quyển sách Thiền vừa tiếng Trung vừa tiếng Anh này, số lượng mỗi lần phát hành và số lần tái bản khá nhiều, được kể là những tác phẩm có tiếng, rất được độc giả ưa thích. Nhờ sự giúp đỡ của văn tự mà tôi đã xiển dương được môn Thiền học không lập văn tự ở cả hai bán cầu Đông Tây, và cũng đã tạo được một số ảnh hưởng tốt.

Trong 27 bài được ghi lại trong quyển Thiền Và Ngộ này thì chỉ có bài “Trong Mộng Nói Mộng”, “Có Phân Biệt Và Vô Phân Biệt” là giảng tại Thiền Tọa Hội ở  Nông Thiền Tự. Còn 10 bài khác thì giảng ở các nơi trên đất nước Đài Loan, như: “Thiền Và Trói” giảng ở Đại Học Đạm Giang, “Chánh Đạo Và Tà Đạo”, “Ngộ Và Lầm” giảng ở Trung Hưng Đường trong thành phố Đài Trung, “Tình Và Lý”, “Thiện Và Ác” giảng ở Nhà kỷ niệm Tôn Trung Sơn trong thành phố Đài Bắc, “Thiền – Đi Như Đến Như” giảng ở Trung tâm văn hóa Cao Hùng, “Tịnh Độ Nhân Gian” giảng ở Nhà kỷ niệm Tôn Trung Sơn Vĩnh Hòa huyện Đài Bắc, “Tâm Tịnh Quốc Độ Tịnh” giảng ở Nhà Thể Dục Bản Kiều huyện Đài Bắc, “Thiền – Anh, Tôi, anh ấy”, “Thiền – Nhiều, một, không” giảng ở Lễ đường Nữ Trung trong thành phố Cao Hùng. Ngoài ra, những bài còn lại đều giảng ở Mỹ và Hương Cảng, như: “Thiền và Ngộ” giảng ở trường Đại học Ba-sĩ-đốn-ha-phất, “Siêu Việt Thời Gian, Không Gian và Sinh Mạng” giảng ở trường Ma-tỉnh-la-nhĩ, “Thiền và cuộc sống hàng ngày” giảng ở trường đại học Hoa-thịnh-đốn, “Thiền – Ý Thức Nhân Loại” giảng ở trường Đại học Nữu-ước, “Thiền – Gánh Nước Bửa Củi” giảng ở Chùa Trang Nghiêm trong thành phố Nữu-ước, “Thiền – Giải Thoát Tự Tại”, “Thiền – Thân Tâm Bình Thường” giảng ở Đại hội đường Sa Điền (Hương Cảng).

Những bài thu thập trong quyển này là lấy từ năm 1986 một bài, năm 1987 một bài, năm 1988 tám bài, năm 1989 một bài, năm 1990 mười sáu bài. Như vậy, trong năm 1990, số lần giảng của tôi rất nhiều, và được chỉnh lý thành văn cũng không ít.

Nội dung của quyển sách này, do thể văn diễn giảng thông tục, lúc giảng thường gây chấn động, đặc biệt là ở Đài Loan, chỗ giảng nhỏ đầy người, mà chỗ giảng lớn cũng đầy người, thính chúng ở mỗi giảng đường, ít thì vài trăm vị, nhiều lên đến sáu bảy ngàn vị. Đối tượng nghe giảng, bất luận ở Đài Loan hay nước ngoài, phần lớn đều là phần tử trí thức thuộc tầng lớp trung thượng trong xã hội, cho nên tôi cố gắng đứng trên góc độ khoa học và lý trí, giới thiệu lý luận và phương pháp tu Thiền sao cho thực dụng, dễ hiểu và thứ lớp rõ ràng. Quyển sách này ra đời cũng tức là muốn cho độc giả chỉ dùng thời gian vài tiếng đồng hồ mà có thể theo tôi đi suốt chặng đường dài 4 năm, lần lượt nghe hết hơn hai mươi bài giảng về Thiền. Thậm chí những tin tức thu lượm được còn nhiều hơn người trực tiếp đến nghe giảng, vì nó đã được tôi chỉnh lý, sửa đổi, so với lúc giảng còn tinh yếu hơn, đầy đủ hơn.

Nông Thiền Tự, Bắc Đẩu, Đài Bắc

Ngày 2 tháng 4 năm 1991

Thánh Nghiêm tự viết lời tựa