Đại hưu đại yết – Quên nhau (tương vong)
Âm:
Bạch ngưu thường tại bạch vân trung,
Nhân tự vô tâm ngưu diệc đồng.
Nguyệt thấu bạch vân vân ảnh bạch,
Bạch vân minh nguyệt nhậm tây đông.
Tạm dịch:
Trong mây trắng bạc trâu trắng bày,
Một thể vô tâm sẵn cả hai.
Mây trắng trăng xuyên mây bóng trắng,
Trăng trong mây bạc mặc đông tây.
Giải thích:
– Cảnh và trí thầm hợp, một vị rỗng lặng.
– Cảnh và trí đều lặng, tâm lự an nhiên.
– Bên trong rỗng lặng mà ẩn có linh diệu sáng ngời.
– Bên trong linh diệu sáng ngời mà gồm có rỗng lặng.
– Sắc không, chiếu thể vốn đồng thời.
Luận rằng:
Như người xưa nói: “Trúc biếc hoa vàng không cảnh khác, trăng trong mây bạc lộ toàn thân.” Đây chính là con đường trọng yếu trở về nguồn. Hoặc người công phu đến chỗ này, càng thêm tinh tấn hơn nữa, sao cho đi mà chẳng biết đi, ngồi chẳng biết ngồi, chẳng chia đông tây, chẳng phân nam bắc, chẳng thấy có một pháp có thể xứng với tình, in như chùy sắt không lỗ. Năng nghi sở nghi, trong tâm ngoài cảnh, cùng quên cùng chiếu, cái không không cũng không. Đến trong ấy thì, ngay chỗ giở chân hạ chân, rất kỵ đạp nhào biển cả, đá ngã Tu-di, xoay trở, cúi ngước luôn luôn chiếu cố, đụng hư tròng mắt Đạt-ma, chạm vỡ lỗ mũi Thích-ca, mọi cử chỉ hành động chẳng ra khỏi rừng Bồ-đề, ở mãi trong biển Hoa Tạng, rạng ngời không hạt bụi nào chẳng thấu đến, ngày ngày mặt trời đi qua vẫn bừng sáng, nhọc chi phải dùng tài biện luận hay giỏi để nêu cao, đâu nhờ thần thông để hiển bày. Nếu đi đứng nằm ngồi được như vậy, thì chạm mắt gặp duyên dù ứng dụng với ngàn điều sai khác, nhưng tánh Chân như vẫn lặng trong chẳng động. Một bài kệ xưa Vân Môn nói:
Chỉ thấy nghe này chẳng thấy nghe,
Đâu thừa thanh sắc đáng trình anh.
Trong kia nếu rõ toàn vô sự,
Thể dụng ngại gì phân chẳng phân.
Âm:
(Chỉ thử kiến văn phi kiến văn,
Vô dư thanh sắc khả trình quân.
Cá trung nhược liễu toàn vô sự,
Thể dụng hà phòng phân bất phân.)
Bốn câu tụng “cùng quên” này, ý đại khái như trên.
Ngũ Tổ nói:
Một Phật, hai Phật, ngàn muôn Phật,
Thảy là chính mình không vật khác.
Năm trước căn lành gieo sẵn rồi,
Ngày nay sức lớn hẳn liền đạt.
Âm:
(Nhất Phật, nhị Phật, thiên Phật, vạn Phật,
Tổng thị tự kỷ vô biệt vật.
Tích niên thân chủng thiện căn lai,
Kim nhật y niệm đắc cừ lực.)
Thiền sư Hà Trạch nói:
Xưa nay mặt thật đó Chân như,
Xá-lợi hào quang nhận được chừ.
Muôn kiếp mê đầu nay mới ngộ,
Mới hay Tự tánh tức Văn-thù.
Âm:
(Bản lai diện mục thị Chân như,
Xá-lợi quang trung nhận đắc cừ.
Vạn kiếp mê đầu kim thủy ngộ,
Phương tri Tự tánh tức Văn-thù.)